Płyty OSB w domu szkieletowym. Dlaczego to błąd?

Płyty OSB, a domy szkieletowe

Dzisiaj poruszę temat popularnych w naszym kraju płyt OSB. Postaram się skupić na kilku kwestiach i pytaniach:

• Zastosowanie;
• ,,Jak to wygląda w Polsce?”;
• ,,Czy w Skandynawii używa się OSB?”;
• Substytuty;
• Moje zdanie na ten temat.

I. Zastosowanie

Płyty OSB to twór dość uniwersalny o bardzo szerokim spektrum możliwości w wykorzystaniu. Stosowane zarówno w budownictwie, ale i innych branżach (np. produkcja opakowań). W przypadku konstrukcji drewnianych używa się ich do poszycia wewnętrznego i zewnętrznego ścian czy stropów dachów, podkład pod panelami podłogowymi, surowiec do produkcji mebli, a nawet do wykończenia pomieszczeń. Oprócz tego występuje jako element belek dwuteowych. Dzięki wielozadaniowości i prostocie, OSB zastąpiło wcześniej popularne sklejki czy płyty wiórowe. Jednak postęp techniczny wciąż prężnie działa, a na horyzoncie rysuje się konkurent, MFP.

kliknij w zdjęcie

Na rynku można spotkać różne rodzaje tego surowca:

• OSB/1: Płyty ogólnego zastosowania, przeznaczone do użytkowania w suchych warunkach.
• OSB/2: Płyty nośne do warunków suchych.
• OSB/3: Płyty nośne do warunków wilgotnych.
• OSB/4: Płyty o podwyższonej wytrzymałości na obciążenia i wilgotność.
• OSB “STOP FIRE” (odpowiednik P5 Unilin): Płyty nośne do warunków wilgotnych przystosowane do bycia odpornymi na podpalenie. 

II. ,,Jak to wygląda w Polsce?”

Sprawdzając ofertę rodzimych firm zajmujących się domami szkieletowymi widoczna jest wysoka popularność płyt OSB na poziomie ~90%. W dzisiejszych czasach producenci wykorzystują ten budulec w wielu przypadkach (przede wszystkim do przymocowania styropianu, wełny i usztywnienia ścian). Wielu przeciwników i zwolenników tego rozwiązania wciąż toczą zaciętą batalię na forach internetowych.

Zalety płyt OSB:

• łatwość w obróbce i składowaniu;
• niska cena;
• przyczynienie się do usztywnienia konstrukcji;
• czasowa wodoodporność;
• szeroka gama rozmiarów do wyboru.

Wady płyt OSB:

• duży opór dyfuzyjny;
• mało ekologiczne rozwiązanie;
• słaba jakość wykonania w Polsce.

III. “Czy w Skandynawii używa się OSB?”

Współczesne projekty wykonane z drewna powinny wykorzystywać najnowsze systemy izolacyjne, wytrzymałościowe, wentylacyjne i grzewcze, dlatego muszą spełniać wymagane normy. To one chronią mieszkańców przed warunkami zewnętrznymi: zimnem, ciepłem, wiatrem bądź wilgocią. Wymienione czynniki wraz z różnicą temperatur w środku, uszkodzeniami mechanicznymi, a także awariami instalacji negatywnie wpływają na kondycję domu. Wewnątrz mogą zachodzić procesy fizyczne i biologiczne niszczące zarówno izolację jak i całą konstrukcję.

Największym problemem są skropliny. Zawilgocona ściana ma gorsze parametry izolacyjne, powstaje na niej pleśń, a drewno gnije. Często następstwem są przecieki spowodowane uszkodzeniami zabudowy. Dlatego dobrze przygotowane mieszkanie musi być odpowiednio przystosowane do jej odprowadzania. Najlepszym współczesnym rozwiązaniem może być stawianie ścian otwartych dyfuzyjnie. Na czym to polega?

Dzięki otwarciu dyfuzyjnym, powstałe skropliny mogą swobodnie wydostać się na zewnątrz, bez wyrządzenia jakichkolwiek szkód. Skandynawski rynek domów szkieletowych nie używa OSB i styropianu w tak dużym stopniu. W zamyśle, konstrukcja ma być długowieczna, a to powód ich wielkiego przywiązania uwagi do trwałości. Choć budynek obity płytami może wydawać się solidny, sprawa ma się inaczej. Specjalistyczne instytuty badawcze w Norwegii zajmujące się analizą i dopuszczaniem materiałów do sprzedaży, określają ich zastosowanie i cechy charakterystyczne, jednocześnie nie zalecając stosowania ich w sposób widoczny w Polsce.

Przyczyna jest bardzo prosta. OSB ma zbyt duży opór dyfuzyjny, przez co wilgoć pozostaje wewnątrz i doprowadza do pojawienia się pleśni i gnicia budulca. Fakt, że proces ten nie zachodzi natychmiast, a do pojawienia się prawdziwych problemów potrzebne są lata, jednak niezauważony przeciek bądź awaria mogą znacznie to przyspieszyć. Często używa się wilgotnego drewna lub nakłada izolację na ściany, które są wilgotne.

IV. Substytuty

Czym można zastąpić popularne OSB? W zależności od zastosowania, przykłady są różne. W przypadku stropów bądź dachów, o wiele lepiej spisze się płyta MFP, a do poszycia ścian płyty z włókna drzewnego (np. Steico Protect), pilśniowe, gipsowo-włóknowe czy gipsowe o zwiększonej odproności na przemakanie. Użycie płyty gipsowej spowoduje także wzrost bezpieczeństwa poprzez właściwości ognioodporne.

Dla przykładu podaję wartości oporu dyfuzyjnego poszczególnych materiałów:

• Powietrze - 1
• Wełna - 1
• Płyta pilśniowa - 5
• Płyta gipsowa - 10
• Drewno - 50
• OSB - 50
• Styropian - 60
• Sklejka - 200
• Folia Paroizolacyjna - 10 000

Im mniejsza wartość, tym mniej skroplin pozostaje w ścianach. 

V. Moje zdanie na ten temat

Według mnie, jeżeli celem jest zbudowanie długowiecznego, trwałego domu szkieletowego, który będzie odporny na wszelkie negatywne bodźce z wilgocią na czele, należy użyć zamienników wymienionych powyżej, a także stawiać ściany otwarte dyfuzyjnie (napisałem o nich w tym wpisie ściana otwarta dyfuzyjnie). W ten sposób bezpieczeństwo wzrasta, a przyszłe koszty eksploatacji spadają. Z kolei użycie typowego dla rodzimego rynku połączenia płyty OSB ze styropianem doprowadzi do zamknięcia wody wewnątrz, czego finałem będzie pleśń i uszkodzenia w konstrukcji lub izolacji.

Płyty OSB, chociaż popularne w Polsce ze względu na uniwersalność nie są idealne. Planując budowę nowoczesnego, długowiecznego domu szkieletowego warto zwrócić się ku nowym rozwiązaniom i materiałom. Współczesna inżynieria dąży do polepszenia jakości i bezpieczeństwa życia, a co za tym idzie, kondycji budynków, dlatego dobrze używać jej zdobyczy. 

Zapraszam do grupy na Facebook           

   Grupa Nowoczesne Budownictwo Szkieletowe

Zapraszam do oglądania na You Tube        

  ABS Akademia Budownictwa Szkieletowego

Zapraszam do kontaktu  

   e-mail  1mocdrewna@gmail.com