ARCHITEKT Q&A Pytania i odpowiedzi

Na moje i wasze pytania, odpowiadać będzie  Architekt Łukasz Ładziński 

Czy projektuje Pan w technologii szkieletu drewnianego?

ŁŁ- tak projektuję obiekty zarówno w technologii tradycyjnej, jak również w technologii szkieletu drewnianego.

Dla Architekta jest różnica w jakiej technologii będzie projektować budynek?

ŁŁ- tak, jest różnica między projektowaniem budynku w technologii tradycyjnej, a technologii szkieletu drewnianego. Poza formą obiektu i rozwiązaniami funkcjonalno użytkowymi budynku, które mogą być zbliżone, wspólne dla obu technologii ( z pewnymi różnicami ), technologia szkieletu drewnianego, niesie za sobą pewne ograniczenia dot. np. rozpiętości stropów, nośności elementów konstrukcyjnych drewnianych, które są inne od np. nośności elementów konstrukcyjnych murowanych, betonowych, stalowych. Przekłada się to bezpośrednio na rozwiązania projektowe budynku.

Projekt indywidualny, czy adaptacja gotowca - co jest lepsze dla inwestora?

ŁŁ- ten wybór zależy tylko i wyłącznie od Inwestora, od jego faktycznych potrzeb, świadomości przebywania w dobrze zaprojektowanej przestrzeni i aspiracji dla których Architektura stanowi ich realne urzeczywistnienie.

ŁŁ- i tak : niektórzy mogą mieć sprecyzowane podstawowe potrzeby „bytowe”, gdzie tzw. „projekt gotowy” może być idealnym rozwiązaniem lub ( odwrotnie ) Inwestor ma pełną świadomość swoich indywidualnych potrzeb ( poza podstawowymi ) oraz duże aspiracje związane z przestrzenią, którą będzie użytkować przez lata – wówczas dla niego projekt indywidualny, jak „garnitur szyty na miarę” jest jedyną drogą spełniającą jego oczekiwania dla przyszłego, realizowanego budynku.

A  z punktu widzenia Architekta?

ŁŁ- dla mnie, jako praktykującego Architekta z dużym doświadczeniem zawodowym i projektującym obiekty w różnych skalach i dla różnych Inwestorów ( zleceniodawców ), również z różnym „portfelem” inwestycyjnym odpowiedz jest jednoznaczna :

PROJEKT INDYWIDUALNY jest zdecydowanie lepszym rozwiązaniem od tzw. „ projektu gotowego ”. Na etapie koncepcji obiektu w przypadku projektu indywidualnego, można go idealnie dostosować do indywidualnych potrzeb Inwestora, ale też działki budowlanej wraz z jej wpisanymi uwarunkowaniami, począwszy od Warunków Zabudowy, … po geometrię granic działki, geotechnikę, zabudowę sąsiednią, otwarcia kompozycyjne / widokowe, czy też choćby analizę stron świata ( doświetlenia pomieszczeń ) co ma istotny wpływ na lokalizację obiektu, ale też rozwiązania w jego wnętrzu, co przekłada się wprost na formę architektoniczną budynku.
W przypadku tzw. „projektu gotowego” – to Inwestor dopasowuje swoje potrzeby do zastanych, rozwiązań gotowych ( formy i rozplanowanej funkcji obiektu ) z mocno ograniczonymi, niekiedy przypadkowymi możliwościami prawidłowego wpisania obiektu w zagospodarowanie działki budowlanej, czy też bezkrytycznym przyjmowaniem rozwiązań projektowych istniejących w jego wnętrzu – niekiedy ( nie zawsze ) nie ergonomicznych, nie funkcjonalnych, do końca nie przemyślanych i z brakiem możliwości ich „naprawy”.


Czy każdy projekt domu w technologii tradycyjnej można zaadoptować na dom szkieletowy?

ŁŁ- nie każdy. Związane jest to z nośnością poszczególnych materiałów budowlanych i ( tym samym ) mniejszą lub większą edycją projektu domu w technologii tradycyjnej.

Co Pan sądzi o modzie na budowanie domów szkieletowych z zastosowaniem takich materiałów jak płyty OSB, styropian, drewno nie certyfikowane ?

ŁŁ- każdy materiał ( OSB, EPS, … ) posiada swoje własne cechy i jest dedykowany dla zastosowania do takiej, a nie innej przegrody budowlanej. Prawidłowo zlokalizowany w strukturze przegrody budowlanej / budynku, będzie dobrze spełniał swoje zadanie, błędnie zastosowany pogorszy komfort użytkownika, w skrajnych przypadkach może doprowadzić do degradacji przegrody.

ŁŁ- „ drewno nie certyfikowane ” – niestety „ domu z papieru ” się nie zrealizuje, a zastosowanie danego materiału ( w tym odnoszącego się do nośności konstrukcji ) niezgodnego z projektem jest niedopuszczalne !

Więc na co zwracać uwagę ?

ŁŁ- warto wspomnieć, że każdy materiał budowlany musi posiadać właściwe i aktualne zaświadczenia, atesty, certyfikaty … do stosowania w budownictwie, w tym deklarację właściwości użytkowych producenta danego wyrobu budowlanego. Inne materiały budowlane, nie posiadające wymaganych i właściwych zaświadczeń, certyfikatów, deklaracji i nie dopuszczone do zastosowania w budownictwie, jako „ wyroby budowlane „ nie mogą być stosowane w realizowanych budynkach.

Jaka jest jakość materiałów budowlanych dostępnych w Polsce? 

ŁŁ- analogiczna jak w innych krajach i zgodna z tzw. „ deklaracją właściwości użytkowych ” producenta danego wyrobu budowlanego.

Czy w sklepach, hurtowniach budowlanych, tartakach  materiały, które kupujemy spełniają te wymagania, atesty i deklaracje ?

ŁŁ- jest Ustawa o wyrobach budowlanych, ostatnio aktualizowana 17 stycznia 2019 r. :

https://www.piib.org.pl/budownictwo-aktyprawne-61/wyroby-budowlane-aktyprawne-179/592-ustawa-z-dnia-16-kwietnia-2004-r-o-wyrobach-budowlanych

Art.5 – określa oznaczenia wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu.

I tak mamy albo oznaczenie wyrobu budowlanego znakiem :

CE - dla wyrobów objętych normą zharmonizowaną lub 

B - oznaczenie krajowe wyrobu budowlanego nie objęte normą zharmonizowaną. 

Znak B oznacza wyrób, który spełnia wymagania polskiej normy (PN) lub posiada krajową Aprobatę Techniczną lub posiada Decyzję właściwego wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego ( dot. w szczególności tzw. „regionalnych wyrobów budowlanych” ).

Za oznaczeniami CE / B – idzie tzw. Deklaracja Właściwości Użytkowych, kluczowa dla każdego wyrobu i tym samym kupującego dany wyrób budowlany.

są jeszcze dwa typy wyrobu możliwe do zastosowania w budynku :
1.) wynikający z Art.5 i odnoszący się do wyrobu który został legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).

2.) wynikający z Art.10 gdzie : „ Dopuszczone do jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym są wyroby budowlane, z wyłączeniem wyrobów, o których mowa w art. 5 ust. 1, wykonane według indywidualnej dokumentacji technicznej, sporządzonej przez projektanta obiektu lub z nim uzgodnionej, dla których producent wydał oświadczenie, że zapewniono zgodność wyrobu budowlanego z tą dokumentacją oraz z przepisami ”

- oznaczenie CE dot. między innymi wprowadzanego do obrotu w Polsce drewna konstrukcyjnego

- przykładowy tartak sprzedający „ drewno konstrukcyjne ” bez oznaczenia CE może spodziewać się kary zgodnej z Art.34 i 35 Ustawy. Warto poczytać Art. Ustawy / mieć świadomość co i od kogo się kupuje.

- cytując https://www.drewno.pl/artykuly/10142,tartakom-groza-wysokie-kary-za-sprzedaz-drewna-konstrukcyjnego-bez-znaku-ce.html

" Według obowiązujących od trzech lat przepisów, tartak lub skład drewna, który chce sprzedawać drewno konstrukcyjne musi najpierw uzyskać prawo do znakowania go znakiem CE. Tartaki sprzedające np. więźbę dachową bez znaku CE, łamią ustawę o wyrobach budowlanych i tym samym narażają siebie i swoich klientów na wysokie grzywny finansowe ze strony Nadzoru Budowlanego. "

Czym się Pan kieruje wybierając rozwiązania ( materiały ) dla swoich projektów? 

ŁŁ- głównie doświadczeniem zawodowym, w tym zastosowanymi materiałami w poprzedzających projektach i realizowanych w oparciu o nie budynkach.



Czy to inwestor decyduje o zastosowanych materiałach?

ŁŁ- zazwyczaj proponuje zastosowanie takiego, a nie innego materiału w danym projekcie, czy przegrodzie budowlanej.

ŁŁ- sporadycznie na etapie Koncepcji budynku, Inwestor wskazuje materiał dla budowy np. ściany nośnej wraz z zastosowaniem materiału izolacyjnego.

W jakiej technologii łatwiej ( szybciej, taniej ) można zbudować dom energooszczędny?

ŁŁ- dom „energooszczędny” to nie tylko i wyłącznie zastosowana technologia budowy obiektu, ale również bryła obiektu, otwarcia przeszkleniami ( lub ich brak w stosunku do np. ściany PN budynku ), parametry przeszkleń i ich gabaryty, analiza zacieniania obiektu, strefowanie pomieszczeń wewnętrznych, ciągłość izolacji ( brak tzw. mostków termicznych ), dedykowane instalacje wewnętrzne, … inne cechy / rozwiązania projektowe, które tworzą budynek „ energooszczędny ” jako całość techniczno użytkową.
ŁŁ- w każdej technologii można realizować budynek „ energooszczędny ”, a czy „szybciej, taniej”, to zależy od : projektu, dostępności i ceny materiału budowlanego oraz płatności dla wykonawcy realizującego budynek.
Uśrednioną cenę 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego oddanego do użytkowania podaje GUS :

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/cena-1-m2-powierzchni-uzytkowej-budynku-mieszkalnego-oddanego-do-uzytkowania,8,1.html

wynosi ona ( II kwartał 2019r. ) 4484,-zł/1m2, ale nie należy tej kwoty przyjmować wprost. Są różne ceny ( np. materiałów budowlanych i „robocizny” ) w różnych częściach Polski, domy też mają różne wielkości i różny standard wykończenia ( zewnętrznego / wewnętrznego ), co ma ogromny wpływ na cenę końcową realizowanego obiektu. Sam koszt „ 1m2 ” również nie jest „miernikiem” wprost proporcjonalnym. Przykładowo nie ma dużej, zasadniczej różnicy między realizacją w budynku ( przykładowo ) pokoju o powierzchni 12m2, czy 14 - 16m2 ponieważ oba pokoje mają te same drzwi, podobne lub identyczne przeszklenia i te same instalacje, które muszą być doprowadzone do pomieszczeń bez względu na ich metraż. Koszty zagospodarowania działki są kosztami stałymi, ale też mamy różne działki i inne są koszty realizacji budynku na działkach „płaskich” od tych, na działkach z dużymi spadkami terenu, czy też inne są koszty realizacji budynku w przypadku istniejących sieci infrastruktury technicznej biegnących bezpośrednio przy działce, inne gdy są one oddalone o np. 100 i więcej (m).

Dom Pasywny, jakie U dla ściany i przekładając to na grubość ile wełny musimy zmieścić ?

ŁŁ- „ pasywnych ” budynków nie projektuję, „ energooszczędne ” – jak najbardziej !

ŁŁ- obowiązujące przepisy budowlane wymuszają zastosowanie rozwiązań budowlanych „energooszczędnych” w tym dot. przegród budowlanych ( posadzki na gruncie, ściany zewnętrznej , dachu, ściany pomiędzy pomieszczeniami ogrzewanymi, a nie ogrzewanymi, … inne ).

- od 1 stycznia 2017r. maksymalny ( nie większy niż ) współczynnik przenikania ciepła U dla pomieszczeń o temp. wewnętrznej ≥ 16 stopni C, powinien wynosić :

podłoga na gruncie U=0,30 ( co odpowiada np. styropianowi o Lambda =0,045 i gr.14cm )

ściana zewnętrzna U=0,23 ( co odpowiada wełnie mineralnej o Lambda =0,045 i gr.18cm )

dach U=0,18 ( co odpowiada wełnie mineralnej o Lambda =0,045 i gr.24cm )

- od 1 stycznia 2021r. maksymalny współczynnik przenikania ciepła U dla pomieszczeń o temp. wewnętrznej ≥ 16 stopni C, będzie wynosił :

podłogi na gruncie U=0,30 ( bez zmian ), ściany zewnętrznej U=0,20, dachu U=0,15

co będzie przekładać się na odpowiednią grubość materiału izolacji termicznej danej przegrody lub zastosowanie materiału izolacyjnego o lepszych parametrach w stosunku do standardowej Lambda materiału = 0,045 ( np. na Lambda = 0,030 ) przy zachowaniu jego grubości dla wymagań obecnych
, wynikających z przepisów budowlanych.

Wkrótce wchodzą nowe przepisy zwiększające energooszczędność budynków, jaka będzie minimalna grubość ściany dla budynku szkieletowego?

ŁŁ- nowe przepisy zwiększające energooszczędność budynków wchodzą od 1 stycznia 2021r, choć obecne już wymagają, aby nowoprojektowany obiekt spełniał wymagania energooszczędności. Na uwagę ( poza przegrodami budowlanymi ) zasługuje określona przepisami tzw. Projektowana Charakterystyka Energetyczna obiektu ( wyliczana i stanowiąca część Projektu Budowlanego ) i odnosząca się do „ Maksymalnej wartości wskaźnika EP określającego roczne obliczeniowe zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz oświetlenia „ i wynosząca dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego max. 95[kWh/(m2 ・ rok)], a od 1 stycznia 2021r, max. 70[kWh/(m2 ・ rok)] dla „ Cząstkowej maksymalnej wartości wskaźnika EPH+W na potrzeby

ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej ”.


Czy projektując fundament, Architekci i Konstruktorzy biorą pod uwagę, że budynek jest dużo lżejszy ?
Często widzę że fundament lub płyta pod dom murowany a drewniany jest taka sama ! i czy nie projektuje się zbyt solidnych fundamentów pod domy szkieletowe?

ŁŁ- trudno wypowiadać mi się za projektanta konstrukcji, który bierze faktyczną odpowiedzialność zawodową za „wydaną” konstrukcję obiektu, w tym dot. fundamentów i posadowienia obiektu. Dla dobrze zaprojektowanego fundamentu bierze się pod uwagę przede wszystkim siły jakie „idą” na fundament oraz rodzaj gruntu na jakim on spoczywa.

O ile pierwsze dane ( siły „idące” w fundament z budynku ) są wyliczalne na podstawie projektu architektonicznego i konkretnej lokalizacji obiektu, o tyle rodzaj gruntu wynika z odwiertów i Opinii Geotechnicznej określającej warunki posadowienia na danej działce budowlanej.

Jaki jest najpopularniejszy system ogrzewania, który wybierają inwestorzy?

ŁŁ- zazwyczaj dobór systemu ogrzewania wynika z istniejących sieci infrastruktury technicznej zlokalizowanych i dostępnych dla danej działki budowlanej. Najczęściej jest to ogrzewanie podłogowe wodne oparte o kocioł gazowy lub Pompę Ciepła ( w przypadku braku sieci gazowej )

Kliknij w  zdjęcie !

Co Pan sądzi o modzie na domy na zgłoszenie? 

ŁŁ- trudno powiedzieć, czy jest to moda ? ale cieszę się, że Ustawodawca uruchomił „ furtkę ” trybu administracyjnego „zgłoszeniowego” dla np.

„ wolno stojących parterowych budynków rekreacji indywidualnej, rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku, o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy czym liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać jednego na każde 500 m2 powierzchni działki; ”

czy też

„ wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane; „

tym samym

„ parterowe domy rekreacji indywidualnej ” o powierzchni zabudowy do 35m2, nie muszą być realizowane w oparciu o Projekt Budowlany. Jest to duże udogodnienie dla osób, które mają potrzebę realizacji takiego obiektu z pominięciem procedury Pozwolenia na Budowę.

„ domy jednorodzinne ” ( bez względu na metraż ) również mogą być przekładane do Urzędu w trybie „zgłoszeniowym” pod warunkiem, że ich tzw. „ obszar oddziaływania obiektu ” nie wykracza poza działkę / działki na których zostanie realizowany.


! - o ile dla budynku rekreacji indywidualnej tryb zgłoszeniowy jest idealnym rozwiązaniem, to dla projektu domu jednorodzinnego tryb zgłoszeniowy moim zdaniem nie jest właściwy z kilku powodów :

1. w oparciu o tryb zgłoszeniowy Inwestor nie dostaje Decyzji Administracyjnej Pozwolenia na Budowę. Mamy tzw. „ milczącą zgodę ”. Wiele Banków do tej pory wymagało Decyzji PnB dla udzielenia kredytu. Brak Decyzji / brak kredytu. Możliwe, że te procedury się zmieniają.

2. Urząd ma prawo wskazać tryb PnB ( Pozwolenia na Budowę ) jako właściwy dla zatwierdzenia złożonego w Urzędzie projektu. Wiąże się to jednoznacznie z opracowaniem Projektu Budowlanego.

3. Zmiany istotne podczas realizacji obiektu w trybie zgłoszeniowym sprowadzają go automatycznie do trybu wystąpienia o Decyzję PnB ( opracowania Projektu Budowlanego )

4. nie spotkałem jeszcze przypadku, aby Inwestor dokonał samodzielnie analizy obszaru oddziaływania projektowanego obiektu. Projektant opracowuje analizę obszaru oddziaływania i dotyczy ona w szczególności odległości budynku od granicy działki, ale również zasięgu przesłaniania i zasięgu zacieniania, co jest związane bezpośrednio z projektowanym budynkiem na danej działce, ale również istniejącymi budynkami na działkach sąsiednich.

REASUMUJĄC :

tryb zgłoszeniowy dla budynku rekreacji indywidualnej – jak najbardziej
tryb zgłoszeniowy dla budynku jednorodzinnego – nie koniecznie ( z ryzykiem Inwestora przejścia w tryb PnB i opracowania od podstaw wielobranżowego Projektu Budowlanego )

Projektując budynek, Architekt musi trzymać się wytycznych zawartych w MPZP i WZ, a jeżeli ograniczenia nie pozwalają zbudować wymarzonego domu, czy możemy to jakoś przeskoczyć ?

ŁŁ- nie możemy ! zapisy Planu Miejscowego są obligatoryjne dla projektowanego budynku i zagospodarowania działki. Nie ma trybu odwoławczego od zapisów Planu.

- w przypadku Decyzji o Warunkach Zabudowy, jest podobnie jw, z tą różnicą, że Inwestor może występować z wnioskiem o wydanie Decyzji WZ wielokrotnie.

Dziękuję bardzo Panu Łukaszowi Ładzińskiemu za tak precyzyjne i rzeczowe odpowiedzi i Pozdrawiam.

Jeżeli ktoś poszukuje Architekta z doświadczeniem w budownictwie szkieletowym podaje linka do strony Pana Łukasza.

http://www.lukaszarch.pl/

Zapraszam do grupy na Facebook           

   Grupa Nowoczesne Budownictwo Szkieletowe

Zapraszam do oglądania na You Tube        

  ABS Akademia Budownictwa Szkieletowego

Zapraszam do kontaktu  

   e-mail  1mocdrewna@gmail.com